Jesteśmy przyrodą
– przyroda jest nami
1. Świat jest słowem BożymŚwiat jest słowem Bożym. Ale jak świat odczytać, żeby Boga zrozumieć? Można to zdanie również odwrócić: Jak Boga odczytać, żeby zrozumieć świat? Bo okazuje się, że nie tylko Bóg jest tajemnicą, ale i świat jest dla nas tajemnicą. Czyż zresztą może być inaczej?
Spróbujmy iść tym torem. Do cech Boga najistotniejszych należy Jego mądrość, wolność i miłość. Jeżeli świat jest Jego słowem, to te cechy muszą charakteryzować również świat. Ale nie w tym sensie, że świat jest mądrze zbudowany, jak jakiś znakomity zegar, który raz nakręcony, porusza się bezbłędnie. I nie jest również tak, jak wówczas, gdy twórca dzieła sztuki wypowiada się i jest obecny w dziele, które stworzył – rzeźbiarz w rzeźbie, poeta w poezji, malarz w obrazie.
Sformułowanie „świat jest słowem Boga” oznacza coś więcej. A mianowicie, że świat jest wyposażony w rozumność i wolność. Innymi słowy, że świat myśli, czuje i chce, że świat wyposażony jest w życie duchowe. I to nie tylko świat jako całość, ale każdy element tego świata jest wyposażony w rozumność i wolność i kieruje się według swojego rozeznania i swoich decyzji. Tak więc rozumność i wolność nadaje światu właściwy wymiar Bożego dzieła.
Ktoś mógłby powiedzieć: „Jeżeli dopuścimy taką ewentualność, że świat jest wyposażony w rozum i wolną wolę, to tym samym musimy się zgodzić, że świat wymknął się Bogu spod kontroli”. Ale takie stwierdzenie jest nonsensem. Bo przecież założyliśmy, że świat jest słowem Bożym. A jeżeli tak, to jest z Nim istotowo złączony.