Biblioteka

7

PRAWO MORALNE

Powracająca fala

     Istnieją prawa fizyczne. Trzeba o nich wiedzieć, trzeba się z nimi liczyć, trzeba zgodnie z nimi postępować. Jeżeli odepchniesz wiszący worek bokserski i zechcesz stanąć na jego miejscu, musisz wiedzieć, że wróci on do pozycji poprzedniej i odrzuci cię pod ścianę. Wilgotne mieszkanie może będziesz odczuwał dopiero na starość w postaci reumatyzmu czy ischiasu.
     Tak jak są prawa fizyczne, są i prawa moralne. Każdy człowiek ma głębokie przekonanie o ich istnieniu: czuje, że należy postępować dobrze, a nie należy postępować źle. Wie, że posłuszeństwo lub nieposłuszeństwo tej podstawowej zasadzie pociąga za sobą konsekwencje. Wcześniej czy później, nawet w chwili, w której się nie będziesz spodziewał, dobro wraca dobrem, a zło złem.
     Prawa moralne obowiązują nie tylko w skali jednego życia ludzkiego. Obowiązują w rodzinach, w społeczeństwie, w państwach, w ludzkości. Jeżeli wielu robotników stoi przy łopacie, nie pracując, to albo są nienormalni, albo ktoś tu zawinił. Ktoś zawinił, że ludzkość dopuściła do wojny światowej. My, biali, zbieramy teraz konsekwencje nieludzkiej polityki naszych przodków wobec czarnych, żółtych.
     Te prawa nie muszą być spisane; są przez ludzi rozpoznawane wewnętrznym przekonaniem. Przywódcy państwa niemieckiego zostali w Norymberdze zasądzeni na karę śmierci nie w imię jakiegoś pisanego prawa jednego czy drugiego państwa, ale „za zbrodnie przeciwko ludzkości”. Za to, że np. na Świętym Krzyżu w Górach Świętokrzyskich na ścianach cel więziennych pozostały do dziś dnia napisy: Kannibalismus wird mit dem Tode bestraft – ludożerstwo karane jest śmiercią. Tu winnymi nie byli więźniowie zjadający zmarłych towarzyszy, ale ci, którzy ich do tego doprowadzili; ci, którzy zabijali Żydów za to, że byli Żydami, którzy niszczyli kulturę narodów podbitych.
     Wychowanie młodego pokolenia to jest umiejętność uczenia życia. Rodzice przekazują dzieciom, starsze pokolenie przekazuje młodszemu to, co samo zdobyło, to, czego nauczyło się od swoich poprzedników: umiejętność życia zgodnego z prawem moralnym, umiejętność takiego postępowania, aby być szczęśliwym i nie skrzywdzić drugiego.
     Rodzice stwarzają w domu akwarium życia, w którym rządzą prawa moralne. W nim oni również realizują sankcję prawa moralnego: za dobro wynagradzają, a za zło karzą – za kłamstwo karzą, za prawdomówność wynagradzają, za lenistwo karzą, za pracowitość wynagradzają. Do tego musi się dziecko stosować, bo to prawo napotyka w dalszym życiu.